8.26 MIOKARD INFARKTI BO'LGAN BEMORLARDA QON ZARDOBIDAGI MATRITSALI METALLOPROTEINAZA DARAJASINING DINAMIKASI VA KORRELYATSIYASI
Abstrak
"ST segmenti ko'tarilgan miokard infarkti bo'lgan bemorlarda matritsa metalloproteinaza darajasining dinamikasi va o'zaro bog'liqligi" ST segmenti balandligi miokard infarkti bo'lgan bemorlarning qonida matritsa metalloproteinazalari (MMP) kontsentratsiyasining o'zgarishini o'rganishni nazarda tutadi. Bu infarkt boshlanganidan beri vaqt o'tishi bilan MMP darajalarining evolyutsiyasini baholashni va bu darajalarning qondagi glyukoza, diabetik kompensatsiya va boshqa xavf omillari yoki asoratlari kabi klinik ko'rsatkichlar bilan bog'liqligini tahlil qilishni o'z ichiga olishi mumkin. Ushbu tadqiqot MMP darajalari va kasallikning rivojlanishi o'rtasidagi mumkin bo'lgan munosabatlarni, shuningdek, MIST ko’tarilishi bilan og'rigan bemorlarda tashxis, prognoz va davolash samaradorligini baholash uchun biomarkerlar sifatida potentsial qiymatini aniqlashga qaratilgan.
Rivojlangan mamlakatlarda so'nggi yillarda yurak-qon tomir kasalliklaridan (YuQTK) o'lim va nogironlik kamaygan bo'lsa-da, yurak-qon tomir kasalliklari (YuQTK) hali ham kasallanish statistikasida umumiy muammo bo'lib qolmoqda. 2-toifa diabet (YuQTK) bilan og'rigan bemorlarda miyokard infarkti (MI), insult va to'satdan yurak o'limi kabi yurak-qon tomir asoratlari xavfi ortishi ma'lum. O'tkir koronar sindrom (O’KS) bo'lgan bemorlarning taxminan 20-25 foizida QD2tipi ham mavjud. Bunday bemorlarda erta va kechroq o'lim yoki takroriy miyokard infarkti kabi noxush oqibatlar xavfi ortadi.
Oldingi tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, O’KS va QD2tipi bilan og'rigan bemorlarda matritsali metalloproteinazalarning to'qimalar inhibitorlerining faolligi pasayadi, bu esa asoratlarning yuqori xavfi bilan bog'liq. YuQT diagnostikasi va davolash uchun yangi biomarkerlardan foydalanish faol ravishda o'rganilmoqda, bu esa ushbu kasalliklarning rivojlanish mexanizmlarini yaxshiroq tushunishga yordam beradi. Biroq, yangi usullarning imkoniyatlariga qaramay, ularning klinik qo'llanilishi cheklangan.
QD2tipi bilan og'rigan bemorlar uchun yangi terapevtik yondashuvlar o'rganilmoqda, ular qon tomir devoridagi yallig'lanishni kamaytirishga va qonda yallig'lanish belgilari va matritsali metalloproteinazalarning kontsentratsiyasini kamaytirishga qaratilgan. Biroq, QD2tipi ning matritsali metalloproteinazalarning faolligiga ta'siri haqida hali aniq ma'lumotlar yo'q.
Kalit so’zlar: miokard infarkti, metalloproteanaza, qandli diabet, o’tkir koronar sindrom.
DYNAMICS AND CORRELATION OF MATRIX METALLOPROTEINASE LEVELS IN SERUM OF PATIENTS WITH MYOCARDIAL INFARCTION
Vazira Pardakulovna Akhatova
Samarkand State Medical University
Department of Internal Medicine No. 4
Abstract. The title “Dynamics and correlation of serum matrix metalloproteinase levels in patients with ST-segment elevation myocardial infarction” refers to the study of changes in blood matrix metalloproteinase (MMP) concentrations in patients with ST-segment elevation myocardial infarction. This may include assessing the dynamics of MMP levels over time, starting from the onset of infarction, and analyzing the correlation of these levels with clinical parameters such as blood glucose levels, indices of diabetic compensation and other risk factors or complications. Such a study aims to reveal possible relationships between MMP levels and the course of the disease, as well as to identify their potential value as biomarkers for diagnosis, prognosis and evaluation of therapy efficacy in patients with STEMI.
Keywords: Myocardial infarction, metalloproteinases, diabetes mellitus, acute coronary syndrome.
Maqsad. Ushbu tadqiqot QD2tipi ning mavjudligi yoki yo'qligiga qarab ST segmenti ko'tarilgan MI bo'lgan bemorlarda matritsa metalloproteinaza faolligi va glisemik darajalar o'rtasidagi munosabatni baholashdan iborat edi.
Materiallar va usullar:Tadqiqotga ST segmenti balandligi MI bo'lgan 175 nafar bemor kiritilgan. Ular kasalxonaga yotqizilganidan keyin 48 soat ichida alomatlar paydo bo'ldi. Barcha bemorlar natijalarga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan boshqa klinik sharoitlarni istisno qilish uchun tegishli diagnostika muolajalarini o'tkazdilar.
Qon matritsasi metalloproteinaz kontsentratsiyasi va glyukemik darajalari bo'yicha ma'lumotlar to'plangan va tahlil qilingan. Statistik ma'lumotlarni qayta ishlash standart tahlil usullari yordamida amalga oshirildi. Bemorlarning o'rtacha yoshi 61,3 yoshni tashkil etdi, ularning asosiy qismini erkaklar tashkil etdi. Umumiy tibbiy tarixga gipertenziya, angina va yurak etishmovchiligi kiradi.
