10.1 YUQORI MANEVRLI UNIVERSAL CHOPIQ TRAKTORINING RUL BOSHQARUVINING GIDRAVLIK TIZIMINI ASOSLASH

Abstract

Maqolada yuqori manevrli universal chopiq traktorining rul boshqaruvining gidravlik tizimini asoslash yoritilgan. Bunda to’rt g’ildirakli traktorni minimal radiusda aylantirish jarayonlari tushintirilgan.

Kalit so‘zlar:Traktor,paxtachilik,g’ildirak,ko’prik.rul.                                        

Kirish                                     

Traktorning boshqaruvi rul mexanizmi, rul boshqaruvi va kuchaytirgichlardan iborat.

Burilish mexanizmlari barcha ish sharoitlarida traktorning yuqori manevrligini ta’minlashi, g‘ildiraklarning sirpanishini oldini olishi, barqaror to‘g‘ri chiziqli harakatni ta’minlashi va g‘ildiraklardan zarba va zarbalarni boshqaruv elementlariga o‘tkazmasligi kerak. Qishloq xo‘jaligi asboblarining mavjudligi, keng koleya yoki jo‘yakdan chiqish traktorni burish qarshiligini keskin oshirib, boshqarishni qiyinlashtiradi. Rulni boshqarish tizimlari og‘ir ish sharoitida traktorni boshqarishni osonlashtirish uchun ishlatiladi [1].

Gidrohajmli rul boshqaruvi uchun mo‘ljallangan:

- traktor harakatlanayotganda yetakchi old g‘ildiraklarning aylanishini boshqarish;

- traktorni joyiga burishda yetakchi old g‘ildiraklarning aylanishini boshqarish;

- burilish vaqtini qisqartirish;

- rulda kuchini kamaytirish;

- traktorni burish paytida to‘siqlarga urilganda zarbalarni yutish.

Gidrohajmli boshqaruvni boshqarish tizimining afzalliklari:

- ixchamlik;

- kichik massa;

- Rulni istalgan joyda joylashtirish qobiliyati;

- uning holatini balandlik va qiyalik burchagi bo‘yicha oson sozlash;

- har qanday traktorni boshqarish usuliga oson o‘tish.

Gidrohajmli boshqaruv boshqaruv yuritmalarining asosi rul g‘ildiragi tomonidan aylantirilgan nasos-dozatordir.

Traktor  boshqaruvini nasos- dozatori quyidag‘ilarga mo‘ljallangan:

- so‘rish nasosidan g‘ildirak aylanishining gidravlik silindriga oqadigan ishchi suyuqlikning yo‘nalishini va oqim tezligini o‘zgartirish valining aylanish burchagiga mutanosib ravishda o‘zgartirish;

- so‘rish nasosiishlamayotgan vaqtda ishchi suyuqlikni ishchi organga yetkazib berish.

Ochiq markazli nasos dozatorlaridan foydalanish paytida, rul tizimining nasosi tomonidan ta’minlanadigan ishchi suyuqlik oqimi faqat Rul kolesasini aylantirish paytida ishlatiladi. Ushbu ishchi suyuqlik ijro etuvchi gidravlik silindrlarga yo‘naltiriladi.

Rul g‘ildiragi tinch holatida, rul nasosidan keladigan oqim nasos-dozatordan o‘tmaydi,  aksincha u drenaj liniyasiga yo‘naltiriladi.