6.20 MAQSUD SHAYXZODA ULKAN SHE’RIYAT SOHIBI
Abstract
XX asr o‘zbek adabiyotining buyuk siymolaridan biri Maqsud Shayxzodaning O’tgan davr mobaynida uning tengdoshlari, izdoshlari, shogirdlari va muxlislarining ham aksari hayotdan ko‘z yumdi. Shu davrda tug‘ilib voyaga yetgan avlod esa uning jo‘shqin so‘zini eshitmay, nurli chehrasini ko‘rmay, tanti qalbining saxovatidan bahramand bo‘lmay o‘smoqda. Binobarin, ularning Shayxzodani nafaqat buyuk shoir, balki buyuk inson sifatida ham idrok etishi, uning porloq iste’dodi oldida ta’zim qilishi qiyin. Shuning uchun ham bu otashnafas shoirning hayoti va ijodi, qanday noyob siymo bo‘lgani to‘g‘risida yozish biz — zamondoshlarning vazifamizdir
Annotasiya: Maqsud Shayxzodaning xalq qalbidan joy olgan sermahsul ijodi va uning o‘zbek milliy maqdaniyatida tutgan o‘rni haqida fikr yuritiladi. Shoir she’rlarida “Ona Vatan”, “Tinchlik”, “Samimiylik”, “Mehnatsevarlik” mavzularining aks etirgan
Kalit so’zlar: Dastlabki she’riy to‘plami — «Loyiq soqchi» (1932). «O‘n she’r» (1932), «Undoshlarim» (1933), «Uchinchi kitob» (1934), «Jumhuriyat» (1935), «O‘n ikki», «Yangi devon» (1937), «Kurash nechun» (1942), «Ko‘ngil deydiki…» (1943), «O‘n besh yilning daftari» (1947), «Yurt she’rlari» (1948), «Olqishlarim» (1949), «Yillar va yo‘llar» (1961), «She’rlar» (1964) va boshqa she’riy to‘plamlari nashr etilgan.
Maqsud Shayxzoda she’rlar to’plami. Maqsud Shayxzoda 1908-yil 25 oktyabrda Ozarbayjon Respublikasi Ganja viloyatining Oqtosh shahrida tug‘ilgan. O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san’at arbobi (1964). Bokudagi dorulmualliminni tugatgan (1925). Dastlabki she’riy to‘plami — «Loyiq soqchi» (1932). «O‘n she’r» (1932), «Undoshlarim» (1933), «Uchinchi kitob» (1934), «Jumhuriyat» (1935), «O‘n ikki», «Yangi devon» (1937), «Kurash nechun» (1942), «Ko‘ngil deydiki…» (1943), «O‘n besh yilning daftari» (1947), «Yurt she’rlari» (1948), «Olqishlarim» (1949), «Yillar va yo‘llar» (1961), «She’rlar» (1964) va boshqa she’riy to‘plamlari nashr etilgan. Va bundan tashqari Maqsud Shayxzodaning “O‘zbekiston”, “Ko‘zlar”, “Yaxshilar qadri”, “Tovushlar”, “She’r chin go‘zallik singlisi ekan..”, “Xiyobon”, Shayxzoda qofiyaning yangi badiiy imkoniyatlarini kashf etib, o’zbek she’riyatiga yangi vazn va shakl ko’rinishlarini olib kirgan. Shoir ijodiga xos bu tamoyil uning, ayniqsa, «Toshkentnoma» (1958) lirik dostonida yorqin ifodasini topgan.
